Versie van 15 sep 2013 om 19:37

Op deze pagina wordt uitgelegd hoe je je eigen Asterisk-server opzet en interconnect met Limesco/SpeakUp. Aanvullingen en wijzigingen op deze pagina zijn welkom: deze wiki is vrij wijzigbaar door geregistreerde gebruikers. Eventuele twijfels of vragen kun je stellen op de Overlegpagina.

Kom je afkortingen of woorden tegen die je niet kent? Kijk dan op de terminologie-pagina!

De infrastructuur

SpeakUp heeft de infrastructuur (via Elephant Talk, de MVNE) met het T-Mobilenetwerk zo geregeld dat alle verkeer vanaf de mobiele telefoons van SpeakUp-klanten direct uitkomt bij de PBX bij SpeakUp. Daar zal hun Asterisk-installatie controleren of er een alternatieve SIP-server is ingesteld voor het telefoonnummer in kwestie, en zo ja de SIP-verbinding doorsturen. Je Asterisk-server kan dan kiezen wat er met dat uitgaande gesprek gebeurt. De meest waarschijnlijke optie voor de meeste nummers is het gewoon weer terug doorsturen naar SpeakUp, die dan een route zal kiezen naar dat nummer. Zodra een PBX het gesprek accepteert, zal vanaf dan een RTP-stream worden opgezet tussen de servers van SpeakUp en de ontvanger (jouw server, een server bij SpeakUp, of een VoIP-eindpunt) waar de gespreksdata overheen kan gaan.

Op deze pagina wordt uitgelegd hoe je die eigen Asterisk-server opzet. We zullen ervoor zorgen dat gesprekken uitkomen op je server, en dan een regel definiëren waarmee je server alles terugstuurt naar SpeakUp (je PBX is daardoor 'transparant'). Daarna zorgen we ervoor dat ook inkomende gesprekken correct naar je telefoon terug komen. En daarna geven we wat voorbeelden van leuke dingen om te proberen :)

Asterisk installeren

Dit hangt natuurlijk af van je distro, maar ik heb dit onder Debian Testing geprobeerd met Asterisk 1:1.8.11.1~dfsg-1. De configuratiebestanden staan dan onder /etc/asterisk. De server zelf runt als de user "asterisk". Om een volledige console-log te krijgen heb ik logger.conf aangepast en daar onder [logfiles] een console-regel veranderd naar:

console => debug,notice,warning,error,verbose,dtmf,fax

Onder de meeste distro's zal Asterisk vanzelf gestart zijn; anders moet je 'm nu zelf even starten (bijvoorbeeld met service asterisk start). Nu kunnen we verbinden naar Asterisk, met een asterisk -R (bij een "unable to connect" even opnieuw proberen als de user waarmee asterisk runt, b.v. sudo -u asterisk asterisk -R, of als je het wel gelooft gewoon als root).

sjors@foo:~$ sudo asterisk -R
[...]
Connected to asterisk 1.8.11.1~dfsg-1 currently running on foo (pid = 8051)
Verbosity is at least 3
foo*CLI> core show version
Asterisk 1.8.11.1~dfsg-1 built by pbuilder @ boomtime on a x86_64 running Linux on 2012-04-25 17:59:19 UTC

De SIM verbinden met Asterisk

SpeakUp heeft een gateway staan die de normale PLMN-signalen omzet naar SIP-signalen en vice versa. Die gateway verandert iedere mobiele telefoon in een SIP-softphone die verbindt naar je Asterisk-PBX. Kies zelf voor de telefoon een gebruikersnaam, wachtwoord en als je wil een intern nummer. Gebruikersnaam mag ook gelijk zijn aan een (intern/extern) nummer, of bijvoorbeeld aan het SIM-kaartnummer. Pak bij interne nummers liever niet de 1xx-range: daarin zitten ook de alarmnummers (112, 144) en die zijn special-cased: ze zullen nooit uitkomen bij je PBX maar bij de alarmcentrale.

Schrijf nu in /etc/asterisk/sip.conf de volgende softphone-definitie, waarbij je %GEBRUIKER% en %WACHTWOORD% en %NUMMER% uiteraard verandert:

[%NUMMER%]
  type=friend ; toegang op basis van authenticatie ipv. IP-adres, voor terugbellen wordt SIP-registratie gebruikt
  callerid="Mijn mobiele telefoon" <%NUMMER%> ; caller-ID als je uitbelt, voor in het From-veld
  host=dynamic ; softphone verbindt naar ons toe
  username=%GEBRUIKER%
  secret=%WACHTWOORD%
  context=from-sim ; context in het dialplan waarin het gesprek binnenkomt
  mailbox=%NUMMER%@default
  insecure=invite,port
  canreinvite=yes

Herlaad nu in de Asterisk-console (zie hierboven) de SIP-configuratie: sip reload. Stel indien nodig je firewall in zodat IP-adressen 193.169.138.0/23 mogen registreren op de PBX.

Het daadwerkelijk instellen van de PBX voor een mobiel nummer moet SpeakUp doen. Als het goed is heeft Limesco Support je om een aantal van bovenstaande gegevens gevraagd; daar kun je nu een reply op sturen. Zodra de gegevens zijn ingeregeld door SpeakUp en je zet je telefoon aan of je maakt de eerste call, zie je in je Asterisk-logs iets als:

NOTICE[...]: chan_sip.c:20788 handle_response_peerpoke: Peer 'nummer' is now Reachable. (150ms / 2000ms)

Tevens zie je de SIM staan als je het commando sip show peers uitvoert:

Name/username              Host                                    Dyn Forcerport ACL Port     Status     
%NUMMER%/%GEBRUIKER%       193.169...                               D   N             8044     Unmonitored 

Je kunt nu vanaf de SIM bellen en dat komt op je PBX uit -- maar die calls zijn nog niet routeerbaar: er zijn nog geen instructies om oproepen vanaf die telefoon af te handelen. Je kunt dit wel alvast testen: zet met sip set debug on debugging-informatie aan, en doe een oproep vanaf de telefoon, bijvoorbeeld naar het magische nummer 0vast01234. Je zou dan in je Asterisk-console iets moeten zien als:

<--- SIP read from UDP:193.169.[...]:8044 --->
INVITE sip:1234@[...] SIP/2.0
[...]
Max-Forwards: 68
From: <sip:[...jouw-sip-contact...]>;tag=...
To: <sip:1234@switch2.sip.speakup.nl:5060>

Met sip set debug off zet je debugging-informatie weer uit. Krijg je bovenstaande output niet in je Asterisk-console, ondanks dat je PBX al wel is ingeregeld door SpeakUp, ga dan naar de Troubleshooting-sectie hieronder.

Asterisk verbinden met het telefoonnetwerk

In het vorige kopje verbonden we Asterisk met de SIM-kaart zo dat de SIM naar Asterisk kan bellen en Asterisk naar de SIM. In dit kopje bekijken we de externe verbinding: Asterisk moet nationale en internationale telefoonnummers op het telefoonnet kunnen bellen, en als iemand daar je telefoonnummer belt moet dat bij Asterisk uitkomen.

Om calls vanuit je PBX weer het telefoonnetwerk op te kunnen routeren, vertel je Asterisk eerst dat die servers bestaan (je voegt "peer"-definities toe). Daarvoor heb je je SpeakUp-gebruiker en -wachtwoord nodig, die je van Limesco Support gekregen hebt. Dat doe je als volgt in sip.conf:

[to-speakup](!)       ; een template voor een verbinding naar speakup toe
  type=friend
  insecure=invite
  pedantic=no
  canreinvite=no
  nat=no
  port=5060
  context=from-speakup
  qualify=4000
  username=%TRUNKUSER%
  secret=%TRUNKPASS%
  disallow=all
  allow=alaw
  allow=ulaw
  allow=gsm
  allow=g726

[speakup01](to-speakup) ; instantie van de template, voor server #1
  host=proxy1.sip.speakup.nl

[speakup02](to-speakup) ; instantie van de template, voor server #2
  host=proxy2.sip.speakup.nl

Als je nu in je Asterisk-console sip reload uitvoert voegt Asterisk definities toe voor deze twee servers, en kun je ze vervolgens in je dialplan gebruiken. Hoe je dat doet zien we straks. Eerst bevestigen we dat de servers inderdaad zijn toegevoegd, d.m.v. sip show peers:

Name/username              Host                                    Dyn Forcerport ACL Port     Status     
%NUMMER%/%GEBRUIKER%       193.169...                               D   N             8044     Unmonitored 
speakup01/%TRUNKUSER%      193.169...                                                 5060     OK (16 ms) 
speakup02/%TRUNKUSER%      193.169...                                                 5060     OK (15 ms) 

Nu komt de laatste stap in het verbinding leggen met de buitenwereld: je PBX registreren bij SpeakUp. Daarvoor is slechts één regel nodig, die je helemaal bovenaan in de [general]-sectie van sip.conf toevoegt:

[general]
...
register => %TRUNKUSER%:%TRUNKPASS%@sip.speakup.nl

Als je nu sip reload uitvoert, voert Asterisk een registratie uit bij SpeakUp voor je account, en daarmee je nummer. Met sip set debug on kun je precies zien hoe dat gaat (na nog een sip reload). Je kunt controleren dat het goed is gegaan met sip show registry:

Host                                    dnsmgr Username       Refresh State                Reg.Time                 
sip.speakup.nl:5060                     N      %TRUNKUSER%        105 Registered           Sun, 15 Sep 2013 20:35:12
1 SIP registrations.

Het dialplan

Om nu een outbound call te doen, kun je de volgende macro definiëren in extensions.conf:

[to-speakup]
exten = _X.,100,Verbose(Outbound call from [${CALLERID(num)}] to [${EXTEN}] via SpeakUp)
exten = _X.,n,Set(CALLERID(num)=316%JENUMMER%)
; exten = _X.,n,Set(CALLERID(name)=Anonymous)    ; Uncommenten voor nummeronderdrukking
exten = _X.,n,Macro(load-balancer,SIP/speakup01/${EXTEN}#SIP/speakup02/${EXTEN},,,)

De macro die in de laatste regel gebruikt wordt is hier te vinden op SpeakUp's eigen website. Voor meer informatie kun je ook kijken naar hun pagina over SIP-koppeling.

Eventuele andere uplinks kun je op een vergelijkbare manier instellen.

Een kleine extensions-tutorial

We hebben nu een Asterisk-server runnen die nog niets doet, en waar nooit naartoe verbonden zal worden. Hier volgt eerst een kleine tutorial in dialplans, zodat we er zometeen eentje kunnen schrijven.

Waarschuwing: Terwijl ik dit schrijf ben ik hier net twee dagen mee bezig, dus de kans is groot dat ik dingen verkeerd heb begrepen. Ik schrijf dit als een best-effort om mijn huidige begrip over te brengen. Als je zeker weet dat hier iets niet klopt, verbeter het dan alsjeblieft!

Asterisk laadt bij het opstarten een "dial-plan" in het geheugen. Een dialplan is een set instructies voor een bepaald telefoonnummer (of extension), die Asterisk zal uitvoeren zodra dat telefoonnummer wordt gebeld. Iedere instructie heeft een regelnummer; Asterisk zal beginnen bij regelnummer 1 van de juiste extension en regelnummers zullen in volgorde worden afgehandeld tot het eerstvolgende regelnummer niet meer bestaat. Als een telefoongesprek tegen het einde van een set instructies niet (succesvol) is doorgeschakeld, aangenomen of geweigerd, zal Asterisk zelf de juiste foutcode proberen te raden (b.v. aan de hand van een gefaalde operatie). Er bestaat een opdracht GoTo om naar een andere extension of een ander regelnummer te springen. Dit is bijvoorbeeld een correcte set instructies om een geluidje af te spelen en op te hangen bij het nummer 300:

exten => 300,1,Answer
exten => 300,n,MP3Player(/tmp/Sad-Trombone.mp3)
exten => 300,n,Hangup

Alle regels beginnen met "exten =>" (of "exten ="); daarna volgt het telefoonnummer, daarna het regelnummer (of "n" voor next, het vorige regelnummer plus één), en daarna de instructie om uit te voeren. De instructies die je kunt gebruiken vind je (o.a.) in de console:

foo*CLI> core show applications
  -= Registered Asterisk Applications =-
    AddQueueMember: Dynamically adds queue members.
[...]
     Zapateller: Block telemarketers with SIT.
  -= 176 Applications Registered =-
foo*CLI> core show application Zapateller

  -= Info about application 'Zapateller' =- 

[Synopsis]
Block telemarketers with SIT.
[....]

Naast telefoonnummers kun je als extension ook nog patterns opgeven. Die beginnen met een underscore (_) en kunnen bepaalde characters matchen vanaf het begin (maar niet vanaf het eind). Zie voor meer informatie http://www.voip-info.org/wiki/view/Asterisk+Dialplan+Patterns.

Asterisk maakt in een extensionlijstje nooit vanzelf een sprong naar een regelnummer méér dan één hoger dan het huidige regelnummer. Dit werkt dus niet:

exten => 300,1,Answer
[...]
exten => 300,10,
exten => 300,100,HangUp

Om een sprong te maken, neem je een GoTo op (zie ook core show application goto). Dat kan direct naar een specifiek regelnummer, maar werkt wat overzichtelijker met labels:

exten => 300,1,Answer
exten => 300,n,GoTo(hangMaarOp)
exten => 300,100(hangMaarOp),HangUp